Binnen de Opleiding tot Door®-Fysio wordt de theorie afgetoetst in een afsluitende toets.

Overzicht van relevante meetinstrumenten:

Door is enthousiast, en heeft zich aangemeld voor het programma. Op de verjaardag van haar buurvrouw kwam dit ter sprake en een schoonzusje van de buuf,  Suzanne, werd ook helemaal enthousiast. En ze vroeg meteen naar jouw website. Nu hoorde Door vanochtend van de buuf dat Suzanne zich inderdaad heeft aangemeld… Fijn voor Suzanne, maar die is altijd zó aanwezig… continu het hoogste woord, weet alles altijd beter, geen speld tussen te krijgen.. Door baalt eigenlijk nu een beetje.

 

 

 

Voeding rondom de overgang

Naast opvliegers en slaapproblemen is ook het “zomaar” toenemen van gewicht en het veranderen van je lichaamsverhoudingen rondom de overgang absoluut een “hot item” bij de gesprekken tussen Door en haar vriendinnen.
De broek die zo strak gaat zitten door het verbreden van de taille en dikker worden van de onderbuik, en juist weer het vlakker worden van de billen…
En dat is niet zo gek want tijdens de overgang kun je inderdaad door de veranderde hormoonspiegels te dealen krijgen met gewichtstoename, een gemiddelde toename van zo’n 3 kg lichaamsgewicht tijdens de overgang is vrij normaal.
Tijdens de overgang vertraagd het metabolisme, de hoeveelheid calorieën die je verbruikt in rust neemt af. Daarnaast zorgen de hormonale veranderingen er ook voor dat je te maken krijgt  met een herverdeling van je lichaamsvet; de hoeveelheid vet op je dijen en billen neemt relatief af  en de hoeveelheid vet op de buik (viscerale vet), in de spieren en in de lever neemt toe.  Zo krijg je er een aantal centimeters taille bij en dit is ongunstig voor zowel de kans op sterfte als op ziekte.
Tijdens de overgang zien we dat de spiermassa vaak afneemt en plaats maakt voor vet. (3, bldz 81)

INVOEGEN of VERWIJZEN NAAR METABOOL SYNDROOM????

Leefstijl speelt ook nu als het gaat om gewichtstoename en veranderen van lichaamsproporties een grote rol.  Denk aan de invloed van beweging, stress, slaap en ontspanning, maar ook voeding, alcoholgebruik en tabak houden er direct verband mee. (1, 2)

Zoals we nu al weten is de overgang een soort van hormonale domino, van het een komt het ander. De kunst is om deze domino juist te onderbreken, met aanpassingen van je totale leefstijl de code van de overgang dus zien te kraken en zo te voorkomen dat je gezondheid als een rij dominostenen omvalt.(3, bldz 148) En als het dan aankomt op voeding en alcoholgebruik kunnen vrouwen daar ook zeker met aanpassingen van de oude gewoontes een positieve draai aan geven.

Helaas is er geen standaard recept om het aankomen van die extra kilo’s en/of het veranderen van lichaamsproporties te voorkomen of weer te laten verdwijnen. Een individuele aanpak is hier aan de orde, kijk naar bestaande voedingspatronen en wat daarbinnen aangepast kan worden om zo gezonder te worden en je lekkerder te gaan voelen. In Nederland bestaan, nog, geen aparte voedingsrichtlijnen voor vrouwen in de overgang.

Doortjes Top 5 om af te vallen en op gewicht te blijven
1) Eet 3 x per dag gezond en volwaardig, neem daar dan ook de tijd voor, eet volwaardig en eet met aandacht
2) Neem geen tussendoortjes, anders dan water, zwarte koffie of thee zonder melk / suiker
3) Eet dus verse en weinig bewerkte producten
4) Voeg geen suiker toe
5) Eet geen snelle (“witte”) koolhydraten

Diëten met heel weinig calorieën werkt niet, je voelt je slap, je humeur wordt er niet beter op, en je lichaam gaat in een soort van crisisstand staan. Je lichaam zal zich gaan verzetten tegen schaarste en zal juist minder gaan verbranden. Daarmee wordt het alleen maar moeilijker om nog meer af te willen vallen. En als je dan eenmaal weer gewoon gaat eten ben je binnen no-time weer op je oude gewicht , of daarboven.

Bloedglucosespiegel
Een kort uitstapje naar de theorie achter Doortjes top 5.
Vrij snel na het eten van een gezonde maaltijd stijgt je bloedglucosespiegel en de hoeveelheid insuline in je bloed, om na een uur of 2 weer te gaan dalen en na plm 4 uur zijn ze, als je tussendoor dus niets eet en alleen maar water, zwarte koffie of thee zonder iets drinkt, weer terug bij af.  Dan krijg je weer zin in wat te eten. Gezonde mensen met een goed gewicht zijn prima in staat om een korte suikerpiek op te vangen, je bent “metabool flexibel”.

Eet je minder volwaardig dan stijgt je bloedglucosespiegel veel sneller en ook je insulinepiek is hoger.  En de daaropvolgende bloedglucosedaling gaat vervolgens ook weer veel sneller. Je piekt en daalt dus veel sneller, hebt weer eerder zin in tussendoortjes met als gevolg dat je de hele dag door snaait. En meer calorieën naar binnen werkt dan nodig is, en je dus aankomt.
Een ander gevolg van die hoge glucosepieken is dat je meer insuline aanmaakt om de pieken te dempen.  Bij een hele dag dooreten is dus ook je insulinelevel de hele dag hoger. Dit continu hoge level kan juist weer gaan leiden tot insulineresistentie; het lichaam wordt minder gevoelig voor insuline. Je bent zogezegd metabool minder flexibel.
En.. insuline remt ook nog eens de vetverbranding… hoe meer insuline, hoe minder lichaamsvet je kunt verbranden.

1 Anderson DJ, Seib C, McCarthy AL, Yates P, Porter-Steel J, McGuire A et al. Facilitating lifestyle changes to manage menopausal symptoms in women with breats cancer: a randomized controlled pilot trial of the Pink Women’s Wellness Program. Menopause; 2015
2 Daley A., Stokes-Lampard H, Thomas A, MacArthur C. Exercise for vasomotor menopausal symptoms. Cochrane Database Syst review; 2014
3 de Vries M, Kerkhof M, Ook Leuke meisjes worden 50, 2020

“Everyone who remembers his own education remembers teachers, not methods and techniques.

The teacher is the heart of the educational system.”

-Sidney Hook-

Door heeft zich aangemeld dankzij een tip van haar huisarts. Maar nu de start dichterbij komt, vraagt ze zich wel steeds meer af bij wie ze nu eigenlijk gaat trainen. En met wie? En wat gaat moet ze precies doen? Zou ze het wel kunnen? Wordt er genoeg rekening gehouden met haar pijntjes, zodat ze niet straks nog meer klachten krijgt juist?

Door maakt zich wat zorgen, vooral ‘s nachts als ze soms een wat drukkend gevoel net onder haar borsten heeft . Ze heeft ergens gelezen dat hartklachten bij vrouwen vaker voorkomen tijdens of na de overgang, maar dat die klachten erg lijken op overgangsklachten en dat het wel eens gebeurt dat vrouwen af en toe een verkeerde diagnose krijgen. Op welke symptomen moet ze nou alert zijn? Verbeeldt ze zich dit? Is het gewoon de stress om haar jongste zoon? Is dit nou gewoon de overgang? Of zal ze eens even langs de huisarts? Of stelt ze zich gewoon aan..? 

Niets vreemds aan Door. Veel vrouwen maken zich in deze fase van hun leven wel eens zorgen over hun bloeddruk en hartfunctie. En meer dan terecht dat Door meer wil weten. Want:

Bronnen
1) Appelman, Y. Roeters van Lennep J. Rouwet, E. Het vrouwenhart, van ischaemie naar preventie. 3e editie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum

Overzicht van relevante richtlijnen:

Door is er he-le-maal klaar mee. En klaar voor! Iets aan sport gaan doen… Ze heeft lang getwijfeld, maar er moet nu toch echt wat gebeuren. Dat buikje, die conditie, het slechte slapen, de pijntjes en stijfheid. Gedoe. Het is gewoon nodig en misschien is het ook wel fijn om andere vrouwen te leren kennen die in hetzelfde schuitje zitten. Ze heeft alle vertrouwen in jou als haar (enter)trainer. En dat is terecht want jij hebt straks alle kennis en vaardigheden met betrekking tot trainen in de overgang in huis.

Ieder jaar treden 80.000 osteoporotische fracturen op in Nederland, daarvan is 80% vrouw.(1) En elk jaar krijgen 15.000 mannen en 21.000 vrouwen heupartrose. Per jaar worden meer dan 24.000 totale heupoperaties uitgevoerd bij patiënten met heupartrose. (2) Drastische afname van oestrogeen tijdens de overgang kan ertoe leiden dat vrouwen last kunnen krijgen van stijfheid en pijnlijke gewrichten, vooral van de knie, heup en de kleine gewrichten in de handen. Kortom; daar moeten we toch wat mee??

Bronnen:
1) Wat is osteoporose (osteoporosevereniging.nl)
2) Heupvervanging (zorgkaartnederland.nl)

Naast opvliegers en slaapproblemen is ook het “zomaar” toenemen van gewicht en het veranderen van je lichaamsverhoudingen rondom de overgang absoluut een hot item bij de gesprekken tussen Door en haar vriendinnen. De broek die zo strak gaat zitten door het verbreden van de taille en dikker worden van de onderbuik. En juist weer het vlakker worden van de billen… En dat is niet zo gek want tijdens de overgang kun je inderdaad door de veranderde hormoonspiegels te dealen krijgen met gewichtstoename. Een gemiddelde toename van zo’n 3 kg lichaamsgewicht tijdens de overgang is vrij normaal.

Leefstijl speelt ook hier weer, als het gaat om gewichtstoename en veranderen van lichaamsproporties, een grote rol. Denk aan de invloed van beweging, stress, slaap en ontspanning. Maar ook voeding en gebruik van alcohol en tabak, houden er direct verband mee. (1, 2) Voor het kunnen doorbreken van de hormonale overgangsdomino zijn aanpassingen op alle gebieden van leefstijl nodig. En als het dan aankomt op voeding en alcoholgebruik kunnen vrouwen daar ook zeker met aanpassingen van de oude gewoontes een positieve draai aan geven.

Jammer genoeg is dit niet klip en klaar in één standaard te vangen. Een individuele aanpak is hier aan de orde. Er moet gekeken worden naar bestaande voedingspatronen en wat daarbinnen aangepast kan worden om zo gezonder en fitter te worden. In Nederland bestaan (nog) geen aparte voedingsrichtlijnen voor vrouwen in de overgang.

Bronnen:

1) Anderson DJ, Seib C, McCarthy AL, Yates P, Porter-Steel J, McGuire A et al. Facilitating lifestyle changes to manage menopausal symptoms in women with breats cancer: a randomized controlled pilot trial of the Pink Women’s Wellness Program. Menopause; 2015
2) Daley A., Stokes-Lampard H, Thomas A, MacArthur C. Exercise for vasomotor menopausal symptoms. Cochrane Database Syst review; 2014

Door schaamt zich regelmatig. Om de zweetplekken in haar blouse, juist net op dat moment dat ze een seminar geeft. Maar meer nog omdat ze tegenwoordig regelmatig zo’n ongelooflijke bitch kan zijn. Het opgejaagde gevoel wat ze kan hebben. Het soms zó moe kunnen zijn. Wéér een broek die zo strak gaat zitten. Haar normaal gesproken best-wel-lange-lontje is een stuk korter geworden. En vooral thuis hebben ze het te verduren, de onredelijke reactie naar haar zo begripvolle man op een overhemd dat binnenstebuiten in de wasmand zit, met de knoopjes nog dicht… die was echt niet OK. Maar ze was echt niet te stoppen… En zelfs de hond snapt niks van die opeens zo felle reacties die er anders nooit kwamen. Waarom?

 

 

 

 

de gynaecoloog

zelfst.naamw. (m.)

Uitspraak: [xinəkoˈlox]
Afbreekpatroon: gy·nae·co·loog
Verbuigingen: gynaecologen (meerv.)

de gynaeco|loge

zelfst.naamw.

Uitspraak: [xinekoˈ|loxə]
Afbreekpatroon: gy·nae·co·loge
Verbuigingen: gynaecologes (meerv.)

specialist op het gebied van vrouwenziektes

Synoniem: vrouwenarts

© Kernerman Dictionaries

Toen Door het levenslicht zag, beschikte ze als babymeisje over gemiddeld 1,5 miljoen eicellen. Deze eicellen zijn voor een groot deel verantwoordelijk voor de productie van de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron. Het aantal eicellen daalt in de loop van het leven. Ook wordt de kwaliteit van de eicellen met het toenemen van de leeftijd slechter. Rond het 36e  levensjaar zijn er nog zo’n 40.000-100.000 eicellen over. Dat maakt dus dat er dán al sprake is van een afname van de natuurlijke hormoonproductie. En daarmee bijvoorbeeld ook al de kans op het tot stand kunnen brengen van een zwangerschap. Tussen de 36 en 50 jaar gaat in totaal maar liefst 75% van de progesteronproductie en 35% van de oestrogeenproductie verloren. Gemiddeld genomen gaat rond het 46e levensjaar het lichaam van een vrouw ook duidelijk minder van het hormoon oestrogeen produceren. Gemiddeld duurt die fase waarin de oestrogeenspiegel met ruim 80% daalt, 5 tot 10 jaar.

 

Door wil er eigenlijk niet aan… Maar die waardeloze nachten. De opvliegers op de meest onhandige momenten. En dat stomme buikje dat er “opeens” gaat komen. Zou dat de overgang zijn? Begint ze nu serieus al een oud wijf te worden? Dat zal toch niet? Ze is net twee maanden terug 49 geworden. En vorige maand trouwens ook nog vrij heftig ongesteld geweest. Door besluit toch maar eens te bellen met vriendin Caroline, die vier jaar ouder is dan zij en waarvan ze weet dat die al geruime tijd hulp krijgt van een soort consulent voor haar overgangsklachten. Zij weet vast meer.